بررسی اثر تاریخ کاشت بر رقابت و پویایی گونه های علف هرز چغندرقند (beta vulgaris l.) در شرایط مزرعه ای

به منظور بررسی رقابت چندگونه ای علف های هرز با چغندرقند، آزمایشی در سال زراعی 86 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام گردید. در این تحقیق از رقم زرقان در سه تاریخ کاشت 25 فروردین، 11 اردیبهشت و 9 خرداد استفاده گردید. جهت تعیین روند رشد نمونه برداری ها هر دو هفته یکبار انجام پذیرفت. در تاریخ کاشت اول حداکثر cgr 52 گرم در متر مربع در روز بود که برتری قابل توجهی نسبت به تاریخ کاشت سوم با حداکثر cgr 10 گرم در متر مربع در روز داشت. حداکثر lai (5/4) نیز مربوط به تاریخ کاشت دوم بود. با استفاده از یک کوادرات به ابعاد cm220*150 نمونه برداری تخریبی و غیرتخریبی از علف های هرز و چغندرقند انجام گرفت. علف های هرز موجود در مزرعه چغندرقند عبارت بودند از: اویارسلام، تاج خروس خوابیده، تاج خروس ایستاده، سوروف، سلمه، تاج ریزی. مدل رگرسیونی عکس وزن تک بوته نشان داد که گیاهان هرز اویارسلام و تاج ریزی تاثیر مثبت معنی داری بر روی وزن تک بوته چغندرقند اعمال کرده در حالیکه گیاهان هرز تاج خروس خوابیده و ایستاده اثر منفی بر وزن تک بوته چغندرقند نشان دادند. توابع رگرسیونی عکس وزن تک بوته برای تک تک علف های هرز نشان داد که تاج ریزی بر روی وزن تک بوته تاج خروی خوابیده و اویارسلام بر روی وزن تک بوته تاج ریزی تاثیر منفی معنی داری داشته و احتمالا از این طریق باعث کاهش قدرت رقابتی گیاهان هرز مزبور با چغندرقند شده و در نتیجه بر روی وزن تک بوته چغندرقند تاثیر مثبت داشته است. در مجموع نتایج این آزمایش نشان داد که بررسی هم زمان رقابت چندگونه ای علف های هرز با گیاهان زراعی و تحلیل روابط رقابتی و اثرات آن ها اگر چه مشکل است، ولی نتایج حاصله کاربردی تر بوده و می توان از این طریق اثرات برهم کنش گونه های مختلف را بر یکدیگر و بر محصول هدف تعیین و تبیین نمود.